KADA SE U MOKRAĆI NAĐE HEMOGLOBIN, to stanje se naziva hemoglobinurija. Određena stanja i oboljenja mogu rezultirati uništavanjem crvenih krvnih zrnaca u krvotoku.
Kako nivo slobodnog hemoglobina raste, nakon nekog vremena se može detektovati u urinu. Hemoglobinurija se potvrđuje laboratorijskom analizom mokraće.
Hemoglobin je protein crvene boje koji se nalazi u crvenim krvnim zrncima i njegova funkcija je nošenje kiseonika.
U nastavku saznajte koje sve bolesti mogu biti razlog za hemoglobin u urinu…
Hemoglobin u urinu
Prisustvo hemoglobina u mokraći se smatra abnormalnim i najčešće daje mokraći tamniju boju. Kada se u mokraći nađe hemoglobin stanje se naziva hemoglobinurija. Hemoglobin je protein koji se nalazi u crvenim krvnim zrncima, i on iz pluća nosi kiseonik do svih tkiva u telu i vraća ugljen-dioksid iz tih tkiva u pluća. Gvožđe u hemoglobinu daje crvenim krvnim zrncima karakterističnu boju.
Crvena krvna zrnca, u proseku, ostaju u krvi oko četiri meseca. Zatim odlaze u jetru, slezinu ili koštanu srž gde se razlažu. Međutim, kada se crvena krvna zrca razlažu unutar vaskularnog sistema, ostaci ostaju u krvotoku. Slobodan hemoglobin se vezuje za haptoglobin (drugu vrstu proteina) i tako se apsorbuje.
Ako nivo hemoglobina u krvi toliko skoči da nema dovoljno haptoglobina koji može da ga veže, hemoglobin počinje da se javlja u mokraći i tada nastaje hemoglobinurija.
U normalnim okolnostima, u mokraći nema hemoglobina. Hemoglobinurija je znak različitih oboljenja i stanja, a najčešći uzroci su:
- akutni nefritis (ili glomerulonefritis)
- opekotine
- rak bubrega
- paroksizmalna noćna hemoglobinurija (mokraća koja je ujutru tamnija i tokom dana postaje svetlija)
- hemolitički uremijski sindrom (HUS)
- pijelonefritis
- srpasta anemija ili neki drugih oblik hemolitičke anemije
- reakcija na transfuziju (zbog imunog odgovora organizma na tuđa crvena krvna zrnca)
- trombocitička trombocitopenična purpura (TTP)
- tuberkuloza urinarnog trakta
Infekcije bubrega
Bubrežne bakterijske infekcije se javljaju kada bakterije dospeju u bubrege. Bakterije obično stižu do bubrega kroz urinarni trakt. U ređim slučajevima, druge infekcije u telu dovode do infekcije bubrega.
Te infekcije mogu izazvati krvarenje u bubrezima, što za posledicu ima pojavu eritrocita i hemoglobina u urinu.
Simptomi obično uključuju bol u slabinama, povišenu temperaturu, mučninu i povraćanje. Kod nekih ljudi se javljaju simptomi slični simptomima upale bešike, sa čestom i jakom potrebom za mokrenjem. Mokraća može postati crvenkasta ili smeđa zbog prisustva hemoglobina ili crvenih krvnih zrnaca.
Tumori na bubregu
Tumori na bubregu su još jedan čest uzrok hemoglobinurije. Ovi tumori mogu biti maligni (npr. adenokarcinom bubrežnih ćelija, tranziciocelularni karcinom ili Vilmov tumor) ili benigni. Bilo koja cista ili tumor na bubregu mogu oštetiti okolno tkivo i izazvati hemoglobin u urinu.
Simptomi bubrežnih infekcija su mokraća cvenkaste boje, oticanje ili stvaranje čvora u leđima ili stomaku, hroničan bol u leđima ili slabinama, mršavljenje, umor i povišena temperatura.
Hemolitički uremijski sindrom
Hemolitički uremijski sindrom ili HUS je stanje kod koga dolazi do uništavanja crvenih krvnih zrnaca zbog toksina u probavnom traktu.Ovi toksini se najčešće javljaju zbog infekcije ešerihijom. Slobodan hemoglobin odlazi u krvotok kada toksini uništavaju crvena krvna zrnca. Pošto bubrezi filtriraju krv, taj hemoglobin odlazi u mokraću i tada se javlja hemoglobinurija.
Ovaj sindrom se najčešće javlja kod dece, ali se može javiti kod svakoga. Ova bolest je najčešći uzrok akutnog zatajenja bubrega kod dece.
Krv u urinu
Kada se otkrije prisustvo hemoglobina u mokraći, rade se dalja ispitivanja, kako bi se otkrilo šta stoji iza toga.Hemoglobin u urinu se tretira kao krv u mokraći.Testiranje urina je brz i jeftin način za proveravanje krvi u mokraći, a sad postoje i kućni testovi.
Normalni rezultati
Ako je sve u redu, hemoglobin se ne pojavljuje u urinu.
Hemoglobin u krvi opšte informacije
Test na hemoglobin meri količinu hemoglobina u krvi. Hemoglobin je protein koji se nalazi u crvenim krvnim zrncima, a služi za prenos kiseonika do svih organa i tkiva, i vraćanje ugljen dioksida iz tkiva i organa do pluća.
Ukoliko ovaj test otkrije da imate malo hemoglobina u krvi, to znači da imate malo crvenih krvnih zrnaca, tj. da ste anemični. Anemija nastaje iz mnogo različitih razloga, uključujući manjak vitamina, krvarenje i hronične bolesti.
Ako test pokaže da imate više hemoglobina, postoji nekoliko krivaca za to – krvni poremećaj policitemija vera, pušenje, dehidracija ili živite na velikoj nadmorskoj visini.
Zašto se proverava nivo hemoglobina u krvi ?
Postoji nekoliko razloga zbog kojih biste radili ovaj test:
- Radi provere opšteg zdravstvenog stanja: vaš lekar može tražiti da uradite ovaj test u okviru sistematskog pregleda, kako bi proverio krvnu sliku i opšte zdravstveno stanje.
- Dijagnoza bolesti: ukoliko se osećate slabo, malaksalo, vrti vam se u glavi, plitko dišete, doktor će vam reći da izvadite krv i donesete mu rezultate, pošto svi ovi simptomi ukazuju na anemiju ili policithemiju veru. Test na hemoglobin pomoći će lekaru da utvrdi o čemu je tačno reč.
- Radi praćenja napretka: ako imate anemiju ili policithemiju veru, trebalo bi da redovno vadite krv kako bi vaš doktor video da li lečenje daje rezultate, kada treba da promeni terapiju i slično.
Rezultati
Normalne granice hemoglobina u krvi su:
- Za muškarce 13,5 – 17,5
- Za žene 12,0 – 15,5
Što se dece tiče, kod njih granica zavisi od uzrasta i pola.
Izvori: (1) (2)
