SMANJEN BROJ LIMFOCITA U KRVI znači da imate manje od 1.000 ćelija po mikrolitru krvi.U ovom članku ćemo objasniti koji su glavni uzroci za ovu pojavu i kako se ovo stanje leči.
Limfociti (LYM) su vrsta belih krvnih zrnaca, ćelija krvi koje su sastavni deo imunog sistema kičmenjaka. Ove ćelije štite organizam od bakterijskih i virusnih infekcija, a kada do njih dođe, njihova uloga je da se bore protiv patogena.
Postoje tri glavne vrste limfocita:
- B limfociti
- T limfociti
- NK ćelije, odnosno ćelije ubice
Limfociti čine približno 15 – 40% ukupnog broja belih krvnih zrnaca (leukocita) u organizmu. Kod odrasle, zdrave osobe broj limfocita koji se kreće u opsegu od 1.000 – 4.800 ćelija po mikrolitru krvi, smatra se normalnim opsegom vrednosti.
Kada su limfociti smanjeni ?
Kod odraslih osoba kada se uradi krvna slika i utvrdi broj koji je manji od 1.000 ćelija po mikrolitru krvi, smatra se da su smanjeni limfociti. Limfocitopenija ili limfopenija su dva termina koji označavaju isto stanje – niski limfociti.
Kada su limfociti smanjeni, sposobnost organizma da se odupre i bori protiv infekcije ozbiljno je umanjena, a podložnost za nastajanje raka raste. Pored toga, nizak broj limfocita može da dovede do oštećenja različitih organa.
U nastavku ćemo navesti neke od mogućih uzroka zbog kojih se mogu pojaviti niski limfociti (limfocitopenija).
Šta izaziva smanjen broj limfocita u krvi?
Postoje brojni faktori koji mogu da doprinesu da limfociti u krvi budu smanjeni. Ovi uzroci se mogu svrstati u opšte, stečene ili nasledne.
Opšti uzroci
- organizam ne može da proizvede odgovarajući broj limfocita
- organizam proizvodi dovoljan broj limfocita, ali oni propadaju
- limfociti su „zarobljeni“ u slezini ili limfnim čvorovima
Stečeni uzroci
Stečeni uzroci su povezani sa osnovnim zdravstvenim problemom ili se javljaju kao odgovor na neke lekove. U neke od primera stečenih uzroka spadaju:
- infektivne bolesti
- autoimuni poremećaji
- terapija steroidima
- rak krvi i bolesti krvi
- radioterapija/hemoterapija
Nasledni uzroci
Nasledni uzroci su povezani sa defektima na genima koji imaju ulogu u razvoju limfocita. Neki od najvažnijih primera ovakvih bolesti su i sledeći:
- DiĐorđova anomalija (ili DiĐorđov sindrom je brisanje jednog malog segmenta na hromozomu 22, a karakterišu ga urođeni srčani problemi, karakteristične crte lica, česte infekcije, zastoj u razvoju, problemi sa učenjem i orofacijalni rascep /zečja usna ili vučje ždrelo)
- Viskot-Oldrihov sindrom (poremećaj imunog sistema koji karakteriše trijas: ekcem, trombocitopenija i imunodeficijencija)
- teška kombinovana imunodeficijencija (karakteriše je nedostatak funkcije T i B limfocita, a ponekad i NK ćelija)
- ataksija-teleangiektazija (poremećaj imunog i centralnog nervnog sistema – dolazi do oštećenja centra za koordinaciju pa se javljaju nekontrolisani pokreti glave i očiju, kao i spontane kontrakcije mišića tela, slične epi napadima)
Koji su simptomi sniženog broja limfocita?
Pošto snižen broj limfocita sam po sebi nema neke izražene znakove ili simptome, lekarima je često teško da dijagnostikuju ovaj problem.
U većini slučajeva, niski limfociti se detektuju tokom analize krvi zbog drugih bolesti.
Smanjeni limfociti mogu da dovedu do određenih zdravstvenih problema pa su mogući pokazatelji sniženog broja limfocita neobične infekcije, učestale infekcije i/ili infekcije koje ne prolaze. Ovi faktori mogu da navedu lekara da obavi dodatna ispitivanja da bi utvrdio osnovni uzrok zbog koga su limfociti smanjeni.
Kako se dijagnostikuje sniženi broj limfocita?
Da bi se dijagnostikovali smanjeni limfociti, lekar obično obavlja detaljnu anamnezu, što podrazumeva i utvrđivanje faktora rizika od prisustva AIDS-a, prethodna izlaganja tretmanima koji mogu da utiču na smanjenje broja limfocita i da li kod pacijenta postoji porodični problem sa sniženim brojem limfocita.
Obavlja se i fizikalni pregled, tokom koga lekar proverava da li su uvećani limfni čvorovi i slezina, kao i da li postoje drugi znakovi koji ukazuju na neku infekciju. Povišena telesna temperatura je klasični simptom infekcije. Nakon prvog pregleda, pacijent može da se uputi na dodatna ispitivanja, kao što je kompletna krvna slika, kao i utvrđivanje da li neki osnovni uzrok doprinosi sniženom broju limfocita.
Kako se leči snižen broj limfocita
Obično, ako su niski limfociti izazvani nekom bolešću, lekar će lečiti tu bolest, nadajući se da će njeno izlečenje vratiti broj limfocita na normalnu vrednost.
U slučajevima blage limfocitopenije bez osnovnog uzroka, lečenje se obično ne praktikuje, a u nekim slučajevima se stanje popravlja samo od sebe.
Ako je limfopenija posledica genskih defekata, adekvatnim načinom lečenja se smatraju transplantacija matičnih ćelija i koštane srži. Štaviše, u toku su ispitivanja koja traže lekove i strategije lečenja koji mogu da potaknu organizam da stvara više limfocita.
